Joehoe, de Kleur van het Jaar 2021 is bekend! Of beter gezegd de kleuren want net als in 2016 presenteerde Pantone er gisteren niet eentje maar twee. Volgens het kleureninstituut drukken 17-5104 ‘Ultimate Gray’ en 13-0647 ‘Illuminating’ als constraterend duo het beste de Zeitgeist uit.
Het grijs, Ultimate Gray, staat voor stevigheid, stabiliteit en standvastigheid. De gele kleur, Illuminating, roept warmte, optimisme, blijdschap en hoop op. Het zijn, aldus Pantone, twee onafhankelijke kleuren die samen staan voor enerzijds bedachtzaamheid en anderzijds het vooruitzicht op zonnige en blije tijden. En daarmee voor de mix van kracht en positiviteit die nodig is in 2021.
In ‘Bruin is ook een kleur‘ blogde ik dat ik hoopte dat de Kleur van het Jaar 2021 niet veilig en degelijk zou zijn maar sprankelend. Nou, van alle sprankelende kleuren is geel zeker de sprankelendste. De specifieke geeltint van ‘Illuminating’ vind ik ook best fijn. Citroenfris, niet te fel en zonder neiging naar oranje, bruin of groen. Maar dan dat ‘Ultimate Gray’ erbij. Blègh. Stevig, stabiel, standvastig, bedachtzaam, oké, maar ook de kleur van mist, as, verdriet, verveling, saaiheid en depressie.
Er zijn natuurlijk veel (tuin)planten met gele bloemen. ‘Illuminating’ doet denken aan lente: aan gulden sleutelbloem (Primula veris), winterakoniet (Eranthis hyemalis), voorjaarszonnebloem (Doronicum orientale) en narcissen. Toch is geel niet onverdeeld populair bij tuiniers. Zo vlak na de winter en met Pasen hebben mensen zin in geel maar verderop in het tuinseizoen lopen ze er minder warm voor. Althans, tot in het najaar, want gele herfstbladeren kunnen dan wel weer op waardering rekenen. Ik heb al een tijdje een blog over deze ‘geelvrees’ in de pijplijn dus ik kom er binnenkort op terug.
Grijze bloemen zijn er (voor zover ik weet) niet in de natuur maar er zijn wel veel planten met grijz(ig)e bladeren. Het grijs beschermt tegen kou, zonnebrand en uitdroging, net als de haartjes of zelfs dons waarmee de grijze kleur vaak samengaat. Bekende voorbeelden zijn lavendel (Lavandula) uit mediterrane streken en edelweiss (Leontopodium alpinum) uit het hooggebergte.
Grijs komt dus van nature voor als bladkleur maar het is en wordt ook gericht gekweekt vanwege de sierwaarde. Het is een welkome aanvulling op de vele tinten groen. Op donkere plekken lichten grijze bladeren of bladeren met een grijze tekening de boel op. In de Vlinderhof hebben we bijvoorbeeld het Kaukasisch vergeet-me-nietje (Brunnera macrophylla) in de schaduwrijke borders staan. Die plant heeft van zichzelf al een grijs rijpachtig laagje op het blad. De afgelopen jaren hebben kwekers daarnaast allerlei nieuwe cultivars op de markt gebracht die zilvergrijs met groene nerven of zelfs helemaal zilvergrijs zijn.
Een van mijn favoriete grijsbladigen voor in een zonnige zomerborder is Stachys byzantina ofwel ezelsoor. De paarsroze bloemen kleuren mooi bij de grote bladeren die zijn bedekt met een zachte witgrijze viltlaag. Aaien aanbevolen!
Maar dan het tweespan grijs-geel waar we het in 2021 mee zullen moeten doen. Over bruin schreef ik dat het eigenlijk geen aparte kleur is maar een grauwe oranje- of roodtint. Grijs is ook al zo’n bijzonder geval. Net als zwart en wit is het een zogeheten achromatische kleur, een kleur zonder tonen. Het is zo neutraal dat het (in principe) bij alle kleuren past – dus ook geel.
Maar toch.
Ik ben dol op spannende, niet voor de hand liggende kleurcombinaties. Maar om een of andere reden doet grijs-geel niets voor mij – met hoeveel mode- en interieurplaatjes Pantone ons gisteren bij de presentatie ook om de oren sloeg. Bijvoorbeeld de kerrieplant (Helichrysym italium), met zijn grijze blad en gele bloemen de plantgeworden Kleur van het Jaar 2021, vind ik maar een raar ding. En met kerrie heeft hij ook al niets te maken. Nou ja, vooruit, hij ruikt ernaar.
Maar misschien gaat het bij deze Kleuren van het Jaar niet zozeer om ‘mooi’ of ‘niet mooi’. En wil Pantone vooral een statement maken. Met het koppel Ultimate Gray – Illuminating benadrukt het instituut dat verschillende elementen sámen een krachtig geheel vormen, en stimuleert het ons om ons ‘nieuwe concepten en manieren van denken eigen te maken’. Dat neem ik ter harte: het niet uitgaan van mijn eigen voorkeuren maar me openstellen voor het andere, voor dat wat schuurt. 2021 lijkt een goed jaar om daarmee te experimenteren. Maar een kerrieplant komt er toch niet in bij mij.
Lees ook mijn blogs Bruin is ook een kleur, over waarom ik hoopte dat trendy bruin niet de Kleur van Jaar zou worden, en De kleur van het jaar 2020 over Pantone’s keuze voor vorig jaar.
Foto youtulip.nl
Geel doet mij denken aan het voorjaar maar past natuurlijk in alle seizoenen. Blooming Secrets, dat ook ieder jaar schrijft over de Kleur van het Jaar, noemt in zijn tiplijst dan ook alleen gele (na)zomerbloeiers: Rudbeckia (zonnehoed), duizend-dingen-doekje van bijna alle kleuren dahlia en Eremurus stenophyllus (Naald van Cleopatra). In het grijze rijtje ook verschillende bladplanten, waaronder Stachys byzantina, in het Engels niet ezelsoor maar Lamb‘s Ear (lamsoor).
Regelmatig nieuwe verhalen over kleur, tuinen en planten in je mailbox?
