Een selectie van boeken die me inspireren en waar ik informatie uit haal voor mijn blogs.
Victoria Finlay – Kleur, een reis door de geschiedenis
Reisverslag van Finlays persoonlijke speurtocht naar de herkomst van kleurstoffen was een aantal jaar geleden mijn eerste kennismaking met kleur als cultureel verschijnsel. Een fascinerende antropologische blik op de samenhang tussen kleurgebruik in het dagelijks leven en in de kunst met technische ontwikkelingen, strijd, macht en geld. Bijna letterlijk een eye-opener.
Kassia St Clair – Het geheime leven van kleuren
Verzameling van 75 mini-essays met cultuurhistorische anekdoten over kleur(tinten), aangevuld met verdiepende inleidingen. Ge-wel-dig. Een boek dat ik zelf had willen schrijven. Nu heb ik Sapgroen en ben ik niet meer jaloers maar zeg ik: dank aan Kassia St Clair voor de inspiratie.
Cruschiform – Colorama. From Fuchsia to Midnight Blue
Net als het boek van Kassia St Clair dat ik hierboven al noemde, is ook Colorama een verzameling van kleurtinten. Alleen is Colorama gemaakt door een vormgever en daardoor meer een kunstenaars- dan een verhalenboek. Op de rechterpagina staat telkens alleen een groot effen vlak in de beschreven kleur, op de linkerpagina staat de naam, een evocatieve illustratie die de kleur verbeeldt en een korte beschrijving van de herkomst, de betekenis of een andere anekdote. Het boek is eigenlijk gemaakt voor kinderen maar het is voor alle leeftijden heerlijk om erin te neuzen en te bladeren.
Alys Fowler – De creatieve tuinier
Alys Fowler is een bekende Britse tuinier en een van de eersten die duurzaam tuinieren onder de aandacht van een groot publiek bracht. In het Nederlands was ‘The Thrifty Gardener’ ofwel ‘De zuinige tuinier’ in 2009 vertaald als ‘De creatieve tuinier’. De titel van de heruitgave uit 2015 is nog humorlozer: ‘Basisboek tuinieren’. Maar vooruit, het gaat om de inhoud.
Fowler schrijft in dit boek niet specifiek over kleur. Toch vermeld ik het hier want ik heb haar motto omarmd: Tuinieren is iets wat je doet, niet iets wat je koopt. Ofwel, het gaat om het proces, niet om de snelle transformatie. Creativiteit en geduld in plaats van een retourtje tuincentrum. Dus beschrijft ze in ‘De creatieve tuinier’ hoe ze met een klein budget prachtige tuinen maakt door te zaaien, stekken, scheuren, ruilen, opknappen en hergebruiken.
Boeken over kleurenleer
Kleurenleer, dus de theoretische, ’technische’ kant van kleur, heeft wortels in onder andere de natuurkunde, optica en neurologie maar heeft zich sinds de 18e eeuw ontwikkeld als een aparte tak van wetenschap met artistieke, filosofische en psychologische invalshoeken. Heel bekend is bijvoorbeeld de kleurenleer van de Duitse schilder en docent Johannes Itten, die de kleurencirkel ontwikkelde waarmee de meesten van ons kennismaken in de tekenles op school.
Ook de beroemde dichter en natuuronderzoeker Goethe creëerde een eigen kleurenleer. Hierin spelen de emoties die kleuren opwekken bij de mens een grote rol.
Een boek dat ik regelmatig opensla is ‘Interaction of Color’ van Josef Albers, die een fascinatie had voor hoe de aanwezigheid van de ene kleur je waarneming van de andere kleur beïnvloedt. (De geweldige tentoonstelling Mode in kleur in Kunstmuseum Den Haag (september 2020 – april 2021), die ik vlak voor de tweede lockdown mee wist te pikken, was hierop gebaseerd.) En in ‘Het fenomeen kleur’ presenteert Frans Gerritsen zijn bijgestelde en uitgebreide versie van Ittens kleurencirkel. Als naslagwerk grijp ik terug op de 50 vragen en antwoorden over kleurtheorie in ‘What is color?’.
Een rijk en tegelijk handzaam boek is verder ‘The Designer‘s Dictionary of Color’. Auteur Sean Adams bespreekt hierin 30 kleuren: hun toepassing en sprekende voorbeelden daarvan, het effect dat ze hebben, historische en culturele connotaties, hun plaats in het kleurenspectrum en voorbeelden van kleurenpaletten waarin je ze kunt toepassen. Cool vormgegeven en inspirerend!
